De laatste jaren valt mij steeds meer op hoeveel boekjes eruit komen die je in een paar stappen naar het ultieme doel leiden. Naar geluk, gelukkig werken, een beter zelfbeeld, naar minder werkstress etc. Er ligt een idee van maakbaarheid aan ten grondslag en een soort simpelheid, daarnaast ook nog een soort dwang dat je absoluut niet ongelukkig mag zijn of falen. Het mag niet te complex, je hebt het zelf in de hand en het gaat over de juiste stap zetten. Mocht je niet van lezen houden dan kun je altijd nog een coach, al dan niet met behulp van mindfulness, inhuren die je op weg helpt om de juiste stappen te zetten.
Het draagt mijn inziens bij aan het beeld dat medewerkers, teams en organisaties snel te ‘fiksen’ zijn en dat een coach een stappenplannetje kan maken en dan is de niet goed functionerende medewerker of het team met weerstand zo weer op de rails. Het gaat voorbij aan de complexiteit, de verschillende lagen en het iteratief zoekproces dat vaak inherent is aan een begeleidingstraject. En dat er ook een wisselwerking is met omgeving. Een instrumentele benadering die individualiseert; medewerkers en teams loskoppelt van de omgeving maar met de juiste coachtechniek cq – methode komt het allemaal wel weer goed. Het effect van zo’n benadering hoorde ik van een intern coach bij een grote organisatie. ‘Ach, we lappen ze weer op en gooien ze gewapend met een aardappelschilmesje weer terug de organisatiejungle in ‘.
Een systeembenadering waarbij de organisatie opgevat wordt als een sociaal geheel, waarbij leden met elkaar in verbinding staan, elkaar beïnvloeden en verschillende assumpties hebben en interactiepatronen met elkaar ontwikkelen, lijkt mij dan een goed uitgangspunt. En dan kun je praten over ieders bijdrage en rol daaraan. Dat betekent ook een leerklimaat, waarbij reflectie en dialoog centraal staat en juist daar is nog een boel te doen. Dat betekent geen ‘quick fix’ en soms taaie gesprekken met een opdrachtgever en geen zeven stappen naar werkgeluk en ja ook balen dat dat niet altijd lukt, maar dan hebben we gelukkig weer een boekje met zeven stappen waarbij het toch weer goed komt…