LECTORAAT CHANGE MANAGEMENT – De Haagse Hogeschool

Inleiding
Het vorige blog heeft hopelijk uw beeld van rentmeesterschap verbreed en verdiept. Misschien heeft het u zelfs aan het denken gezet.
In dit blog neem ik u verder mee in de uitkomsten van de workshops die Bert van der Zaag (arbeids- en organisatiepsycholoog) en ik hebben gegeven. Naast dat we benieuwd waren hoe docenten tegen rentmeesterschap aankijken, wilden we ook nagaan hoe we rentmeesterschap in het onderwijs vorm kunnen geven.

Film als leermodaliteit
Hoe kunnen we studenten laten wennen aan rentmeesterschap en de taal en communicatie die daarbij kan horen? Het inzetten van film kan daarbij een rol spelen. Uit onderzoek blijkt dat film beide hersenhelften aanspreekt, dus zowel het cognitieve als het affectieve, en dat er meer voordelen dan nadelen zijn om film te gebruiken in het onderwijs (o.a. Champoux, 1999; Bell, 2008; Blasco et.al, 2011; Dols, 2015).
Er zijn meerdere beroepssituaties denkbaar waarbij door de toekomstige professional gecommuniceerd moet worden. Onze studenten dus. Door je houding en de manier van communiceren kun je je naar ons idee op een positieve manier onderscheiden. Hoe communiceer je als rentmeester, welke houding hoort daarbij.

Beroepssituaties
Aan de deelnemers hebben we gevraagd om een beroepssituatie te bedenken waarin rentmeesterschap het verschil zou kunnen maken. De deelnemers kwamen met verschillende voorbeelden:

• Eerlijk zijn tegen je manager als hij een slecht functionerend teamlid beschermt;
• Je rug recht houden als je een declaratie benzinepas van de baas moet goedkeuren, terwijl hij zijn hele gezin op die pas laat tanken;
• Gaan voor duurzaam in plaats van goedkoop (bijvoorbeeld als inkoper/logistiek manager);
• Balansen niet rooskleuriger voorstellen dan dat ze zijn;
• Voor consumentenveiligheid adviseren in plaats van hogere marge.

In deze voorbeelden valt duidelijk een morele component te onderkennen. Dit roept de vraag op of en hoe je een morele dimensie in een lesprogramma kunt vormgeven. Misschien wel middels scripts.
We hebben ook aan deelnemers gevraagd om van de zelf bedachte beroepssituatie met behulp van de mindmaps (zie vorige blog) een script te maken. Dus hoe zou een bepaalde beroepssituatie er vanuit de rentmeesterschap gedachte uitzien? Er was niet veel tijd, dus we vroegen om een script op hoofdlijnen.

Scripts
Het mag duidelijk zijn dat we, gezien de tijd, aan het woord ‘script’ een brede betekenis hebben gegeven. Er kwamen drie verschillende, creatieve scripts naar voren:

Script I

Een speelfilm: Greed & CO versus Green & CO
Een film over twee visserijbedrijven op twee binnenzeeën.
Greed & Co vangt aanvankelijk heel veel vis. Kan zich een dure auto en een kapitale villa veroorloven. Maar na verloop van tijd neemt de vangst af omdat de vispopulatie een kritische grens bereikt en uitsterft. De firma Greed & Co raakt aan de bedelstaf.

De firma Green & Co pakt het anders aan.
Zij vangen een constante kleine hoeveelheid vis waardoor de populatie in stand blijft. En stellen zich tevreden met een klein huis. Omdat geleidelijk aan de prijs van vis toeneemt kunnen ze geleidelijk aan zich een groter huis veroorloven. Zeker na het faillissement van Greed &CO gaat het deze firma voor de wind. Het team dat dit script ontwikkelde heeft grote plannen: een goede regisseur en aansprekende acteurs inhuren. Het zal nog even zoeken worden naar de twee binnenzeeën.

Script II

Een documentaire met als onderwerp: Rentmeesterschap en de Marktwerking in de zorg.
De kernvragen die in deze documentaire beantwoord zouden moeten worden zijn:
Is de overheid de Rentmeester?
En wat staat nou centraal: De Euro of de Zorg?
Om de documentaire gestalte te geven worden mensen geïnterviewd.

Script III

Een hippe Vlog op Youtube.
Doelgroep: Studenten
Doel: Werving
Boodschap: De Wereld is Groter dan Jezelf
Zoeken naar een Coole Vlogger die vrijwilligerswerk doet.  Motto: Te Gek

Vakmanschap
Het vergt dus wel wat vakmanschap, zowel van docenten als van studenten, om rentmeesterschap met succes te introduceren in het onderwijs. Uit bijvoorbeeld de scripts blijkt dat docenten absoluut creatief kunnen zijn. En als we de juiste snaar bij de studenten weten te raken, kunnen studenten meer dan ze zelf misschien dachten. Het gaat ook om bewustwording. Films en scripts kunnen daarbij wellicht helpen.

Ik ben rentmeesterschap ook in de media tegengekomen. Daarover ga ik de volgende keer schrijven.

Voor andere ideeën en inzichten houd ik mij aanbevolen.

Bronnen:
Bell, E. (2008). Reading management and organization in film. London: Palgrave Macmillan.

Blasco, P.G. et. al. (2011). Educating through Movies: How Hollywood Fosters Reflection. Creative education (3), 174-180.

Champoux, J.E. (1999). Film as a teaching resource. Journal of management inquiry (8), 206-217.

Dols, R. (2015). Houston, we’ve got a problem, leiderschapslessen uit films. Amsterdam: Boom Nelissen.