De business studenten van het komende studiejaar zullen zich nu aan het oriënteren zijn. Kijken ze op de site van De Haagse Hogeschool onder “Interessegebied Business & Management”, dan lezen ze daar “Wil je business carrière maken en tegelijkertijd je eigen wereld verbeteren?” en “Je leert de businesswereld niet alleen te bekijken vanuit een ondernemend perspectief, maar ook vanuit de sociale en maatschappelijke kant.” Mooi. Mensenrechten en milieu, denk je dan wellicht. Maar hoe zit het met Informatie en Communicatie Technologie?

Er gaat namelijk geen dag voorbij dat er wel berichten in de media verschijnen over datalekken, privacy-schendingen, grootschalige storingen en andere controversen. Iets voor de IT-afdeling? Nee. We gebruiken allemaal ICT en zijn er ook allemaal verantwoordelijk voor. Juist de nieuwe generatie zakenlui zal dat als geen ander merken omdat deze technologieën steeds meer verweven raken met alles wat we doen. 

Het afgelopen jaar mocht ik voor het kenniscentrum Digital Operations and Finance een verkenning doen naar Technology Assessment for Business Education. Technology Assessment behelst namelijk de analyse van maatschappelijke, juridische en ethische aspecten van technologische vernieuwingen. Neem bijvoorbeeld een OV-betaalsysteem, datingplatform, huurscooter, fitness app of bedrijfsadministratiesysteem. Bij die toepassing analiseer je dan de relatie tussen aanbieders en gebruikers op drie niveaus, micro-, meso- en macroniveau, om vooraf een inschatting te maken waar dingen mis kunnen gaan.

Op micro zien we de gebruikersinterface: hoe weten aanbieders met knopjes en keuzes de gebruiker te verleiden, te sturen of zelfs te dwingen tot bepaald gedrag? Op mesoniveau zien we app-bouwers en -aanbieders in een ecosysteem samenwerken en concurreren, terwijl overheden en consumentenorganisaties eisen stellen of juist nieuwe functionaliteiten afdwingen. Op macroniveau hebben we het over de informatiesamenleving in haar geheel: waar gaan wij naartoe als digitaliserende mensheid? Kunnen wij het internet nog zo programmeren dat het doet wat wij willen, of worden we steeds meer zelf door het internet voorgeprogrammeerd?

Gaandeweg het onderzoek bleek dat docenten hier best voor open staan en mogelijkheden zien voor hun studenten. Zeker als we bij een casestudie er ook nog een flinke crisisoefening achteraan doen. Dus geen lijstje met mogelijke risico’s voor je bedrijf, maar een scenario met lastige dilemma’s om de maatschappelijke, ethische en juridische kwesties ook te voelen. Een veelgehoorde klacht was namelijk dat veel economisch onderwijs te veel stoelt op abstractie macro-economische modellen. Met deze case studiebenadering komen de studenten meer in aanraking met de echte economie van alledag. En dan ook nog een voor een betere wereld. Tel uit je winst.

Lees meer over het onderzoek in dit eindverslag: “How to Question Technology. A Framework for Technology Assessment in Business Education.” (23 maart 2021)

Chris van ’t Hof is an independent researcher, writer and presenter in information technology. At The Hague University he got a temporarily part-time position as Senior Researcher Technology Assessment. With his background in both electrical engineering and sociology, he analyses the interaction between human and electronic networks. His eight book: “Helpful Hackers. How the Dutch do Responsible Disclosure.” His company Tek Tok organises conferences, workshops and IT security training. As Secretary of the Dutch Institute for Vulnerability Disclosure, he helps ethical hackers to clean up the internet for free. He also has his own talk show: Hack Talk.

Plaats een reactie