door Sandra van Kolfschoten
Het is woensdagochtend en Martin Schravesande en ik mijmeren samen een beetje over onderwijs in mijn Studio Betekeniks op Arnhems Buiten. Martin heeft net weer een nieuw boek geschreven over de waardigheid van onderwijs en hoe je leert van pubers. Hoe onderwijs onder je huid zit. De onderhuidse leraar. Ik hou van zijn beschouwingen over zijn leerlingen en het onderwijs en vooral ook van al zijn innerlijk geworstel over hoe je een goede leraar probeert te zijn voor kinderen die nergens in het onderwijssysteem lijken te passen en die daar ook meer dan gelijk in lijken te hebben. Ons leren wordt daarmee soort van (on)gelijk oversteken.
We delen onze verhalen over het onderwijs in gesloten settings en hoe deze wereld ervoor zorgt dat je je eigen opvattingen over ‘goed onderwijs’ en ‘goed mens zijn’ voortdurend botsend tegenkomt in je eigen innerlijke zelf. Incompetentie-moed bedacht Martin als nieuwe competentie. De moed om incompetent te durven zijn. Je zelf op het terrein van het niet weten en het gevoel van incompetentie te durven begeven. Daar te zijn en te blijven staan en ook weer terug te komen. Steeds maar weer. Martin stuurt me later nog in de app hoe hij dit begrip bedoelt. Ik voel zijn omschrijving tot in mijn tenen.
“Iets belangrijks wat ik nog bedacht over imcompetentie: het echt volle, doorvoelde bewustzijn van wat competentie in een bepaalde setting betekent kan alleen maar ontstaan uit het echt doorleven van de incompetentie. De ervaring van imcompetentie is de drempel waarachter het avontuur begint dat uiteindelijk naar competentie leidt.”
Vervolgens schrijft Martin nog dat hij de ochtend na onze ontmoeting heel vroeg wakker schrikt en de angst van het imposter syndroom (bang om door de mand te vallen, ondanks alle kennis en ervaring) hem naar de keel grijpt. Ook dit bespraken we in relatie tot ‘incompetentie-moed’ als ander begrip naast ‘onzekerheidvaardigheid’. Je wordt niet vaardig. Je beweegt je steeds in die onzekerheid, met die gevoelens van angst en bedrog. Je weet niet precies waar je mee bezig bent en wat er wel of niet werkt en al weet je dat dit precies is wat werkt, lig je er toch ’s nachts vaak wakker van.
Lees verder op de pagina van NIVOZ waar dit artikel is verschenen
